پروژه استارگیت یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی در تاریخ هوش مصنوعی محسوب می‌شود که با هدف توسعه مراکز داده قدرتمند برای پردازش مدل‌های OpenAI راه‌اندازی شده است. این پروژه که تحت حمایت OpenAI، سافت‌بانک و صندوق سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی MGX قرار دارد، قرار است در مجموع ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جذب کند تا بتواند زیرساخت‌های لازم را برای نسل بعدی مدل‌های زبانی بزرگ فراهم کند. اما گزارش‌های اخیر نشان می‌دهند که این پروژه هنوز برنامه‌ریزی مالی دقیقی ندارد و تأمین سرمایه آن با چالش‌هایی مواجه است.
کمبود منابع مالی و تردید سرمایه‌گذاران
یکی از مهم‌ترین موانع پیش روی پروژه استارگیت، تأمین منابع مالی کافی برای راه‌اندازی مراکز داده است. بر اساس گزارش Financial Times، تاکنون تنها ۱۵ میلیارد دلار از سوی OpenAI و سافت‌بانک تأمین شده و سایر سرمایه‌گذاران در حال بررسی شرایط برای ورود به این پروژه هستند. این در حالی است که برآوردهای اولیه نشان می‌دهند که استارگیت برای تحقق اهداف خود به ده‌ها میلیارد دلار سرمایه بیشتر نیاز دارد. در چنین شرایطی، عدم قطعیت مالی می‌تواند سرعت اجرای پروژه را کاهش دهد و حتی برخی از شرکای کلیدی را از ادامه همکاری منصرف کند.
انتقاد ایلان ماسک و واکنش کاخ سفید
ایلان ماسک، یکی از چهره‌های شناخته‌شده دنیای فناوری و از بنیان‌گذاران سابق OpenAI، در روزهای اخیر انتقادات تندی را نسبت به این پروژه مطرح کرده است. وی در شبکه‌های اجتماعی ادعا کرده که پروژه استارگیت منابع مالی لازم را در اختیار ندارد و بیش از حد جاه‌طلبانه است. این اظهارات باعث شده تا بحث‌های زیادی پیرامون آینده سرمایه‌گذاری‌های کلان در حوزه هوش مصنوعی شکل بگیرد. در همین حال، دولت دونالد ترامپ تلاش کرده این انتقادات را کم‌اهمیت جلوه دهد و اطمینان دهد که ایالات متحده همچنان در مسیر پیشرفت در هوش مصنوعی باقی خواهد ماند.
نیاز روزافزون به مراکز داده و رشد هوش مصنوعی
رشد سریع مدل‌های هوش مصنوعی و افزایش وابستگی به رایانش ابری موجب شده تا شرکت‌های فناوری به دنبال ایجاد زیرساخت‌های پیشرفته‌تری باشند. وزارت انرژی ایالات متحده پیش‌بینی کرده که مراکز داده تا سال ۲۰۲۸ حدود ۱۲ درصد از کل برق تولیدی آمریکا را مصرف خواهند کرد، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۳ تنها ۴.۴ درصد بوده است. این افزایش تقاضا، فشار زیادی بر شبکه‌های توزیع انرژی وارد کرده و شرکت‌های بزرگی مانند مایکروسافت و گوگل را وادار به سرمایه‌گذاری در انرژی‌های نوین مانند نیروگاه‌های هسته‌ای کوچک و انرژی‌های تجدیدپذیر کرده است.
آیا انرژی‌های تجدیدپذیر می‌توانند مشکل استارگیت را حل کنند؟
یکی از گزینه‌هایی که برای تأمین انرژی پروژه استارگیت در نظر گرفته شده، استفاده از انرژی خورشیدی و ذخیره‌سازی باتری است. گزارش‌های منتشرشده نشان می‌دهند که SB Energy، یکی از شرکت‌های زیرمجموعه سافت‌بانک، قرار است در این پروژه مشارکت داشته باشد و بخشی از انرژی مورد نیاز مراکز داده را از طریق پنل‌های خورشیدی و باتری‌های پیشرفته تأمین کند. با این حال، انرژی خورشیدی به‌تنهایی پاسخگوی نیاز بالای مدل‌های زبانی بزرگ نیست و این احتمال وجود دارد که OpenAI مجبور به استفاده از ترکیبی از انرژی‌های تجدیدپذیر و گاز طبیعی شود.
آینده پروژه استارگیت و نقش آن در رقابت هوش مصنوعی
پروژه استارگیت نمادی از آینده‌ای است که در آن مدل‌های زبانی بزرگ، به دلیل پیچیدگی‌ها و نیازهای پردازشی فزاینده، به حجم عظیمی از محاسبات و منابع نیاز دارند. در چنین دنیایی، شرکت‌های پیشرو در عرصه فناوری باید راه‌حل‌های نوآورانه‌ای برای تأمین این منابع مالی و انرژی پیدا کنند. چالش‌های بزرگی که در این مسیر وجود دارد، شامل هزینه‌های بالا و انتقادات تند چهره‌هایی مانند ایلان ماسک است که این پروژه را با مشکلات مختلفی مواجه می‌کند.
اما در کنار این چالش‌ها، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های رایانش ابری و انرژی‌های پایدار به‌عنوان یک نیاز حیاتی برای تحقق آینده‌ای موفق در حوزه هوش مصنوعی، همچنان ضرورت دارد. در واقع، این سرمایه‌گذاری‌ها نه تنها به‌منظور پشتیبانی از مدل‌های زبانی بزرگ، بلکه برای تضمین رشد و پیشرفت بلندمدت فناوری‌های نوین هوش مصنوعی بسیار حیاتی به نظر می‌رسد.
منبع : techcrunch
