هوش مصنوعی (AI) به یکی از ابزارهای کلیدی در حل چالش‌های پیچیده شهری، به‌ویژه مدیریت ترافیک، تبدیل شده است. در این میان، پروژه City Brain از شرکت علی‌بابا (Alibaba) به‌عنوان یکی از نوآورانه‌ترین دستیارهای هوش مصنوعی، توانسته است توجهات زیادی را به خود جلب کند. این پروژه با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، ترافیک شهری را بهینه‌سازی کرده و راه را برای شهرهای هوشمند آینده هموار می‌کند. در این نوشتار، به بررسی City Brain، نقش هوش مصنوعی در مدیریت ترافیک و تأثیرات آن بر شهرها می‌پردازیم.
City Brain چیست؟
City Brain یک سیستم مدیریت شهری مبتنی بر هوش مصنوعی است که توسط علی‌بابا توسعه یافته است. این سیستم با استفاده از داده‌های بزرگ (Big Data)، الگوریتم‌های یادگیری ماشین و فناوری‌های پردازش ابری (Cloud Computing)، به تحلیل و مدیریت ترافیک در شهرهای بزرگ می‌پردازد. City Brain ابتدا در شهر هانگژو (Hangzhou)، محل استقرار دفتر مرکزی علی‌بابا در چین، پیاده‌سازی شد و سپس به شهرهای دیگر مانند کوالالامپور در مالزی گسترش یافت.
این سیستم با جمع‌آوری داده‌ها از منابع مختلف مانند دوربین‌های نظارتی، سیستم‌های GPS، اپلیکیشن‌های مسیریابی و سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، اطلاعات جامعی از وضعیت ترافیک شهر به دست می‌آورد. سپس با استفاده از هوش مصنوعی، این داده‌ها را تحلیل کرده و راه‌حل‌هایی برای کاهش ترافیک، بهبود جریان تردد و افزایش ایمنی ارائه می‌دهد.
نقش هوش مصنوعی در City Brain
هوش مصنوعی قلب تپنده City Brain است و نقش‌های متعددی در این سیستم ایفا می‌کند. در ادامه، به برخی از کاربردهای کلیدی هوش مصنوعی در این پروژه اشاره می‌کنیم:
تحلیل داده‌های ترافیکی به صورت بلادرنگ
City Brain با استفاده از هوش مصنوعی، داده‌های ترافیکی را در لحظه تحلیل می‌کند. این شامل شناسایی الگوهای ترافیکی، پیش‌بینی تراکم در مسیرها و تشخیص حوادث رانندگی است. به‌عنوان مثال، این سیستم می‌تواند با تحلیل تصاویر دوربین‌های نظارتی، تصادفات را به‌سرعت شناسایی کرده و به نیروهای امدادی اطلاع دهد.
بهینه‌سازی زمان‌بندی چراغ‌های راهنمایی
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای City Brain، توانایی آن در تنظیم هوشمند زمان‌بندی چراغ‌های راهنمایی است. هوش مصنوعی با تحلیل جریان ترافیک، زمان سبز و قرمز شدن چراغ‌ها را بهینه می‌کند تا از ایجاد تراکم جلوگیری کرده و جریان تردد را روان‌تر کند. به‌عنوان مثال، در هانگژو، این سیستم توانست سرعت ترافیک را تا 15 درصد افزایش دهد.
پیش‌بینی و کاهش تراکم ترافیک
City Brain با استفاده از الگوریتم‌های پیش‌بینی مبتنی بر هوش مصنوعی، می‌تواند نقاط پرتراکم را پیش از وقوع شناسایی کند. این قابلیت به مدیران شهری اجازه می‌دهد تا اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند تغییر مسیرها یا اطلاع‌رسانی به رانندگان از طریق اپلیکیشن‌های مسیریابی انجام دهند.
بهبود پاسخگویی به شرایط اضطراری
هوش مصنوعی در City Brain به بهبود زمان پاسخگویی به شرایط اضطراری کمک می‌کند. این سیستم می‌تواند مسیرهای بهینه برای خودروهای امدادی مانند آمبولانس‌ها و ماشین‌های آتش‌نشانی پیدا کند و حتی چراغ‌های راهنمایی را در مسیر این خودروها به‌صورت هوشمند تنظیم کند تا زمان رسیدن به مقصد کاهش یابد. در هانگژو، این سیستم زمان پاسخگویی خودروهای امدادی را تا 50 درصد کاهش داده است.
تأثیرات City Brain بر شهرها
پروژه City Brain تأثیرات چشمگیری بر شهرهایی که در آن پیاده‌سازی شده، داشته است. در ادامه، به برخی از این تأثیرات اشاره می‌کنیم:
کاهش ترافیک و افزایش سرعت تردد
در هانگژو، که یکی از پرترافیک‌ترین شهرهای چین بود، City Brain توانست رتبه این شهر را از نظر تراکم ترافیک از جایگاه پنجم به جایگاه پنجاه و هفتم در چین کاهش دهد. این بهبود به معنای صرفه‌جویی در زمان برای شهروندان و کاهش مصرف سوخت است.
افزایش ایمنی جاده‌ها
تشخیص سریع حوادث و تخلفات رانندگی توسط City Brain، ایمنی جاده‌ها را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده است. این سیستم با دقت 92 درصد قادر به شناسایی تخلفات ترافیکی و حوادث است، که به کاهش تصادفات و بهبود امنیت شهری کمک می‌کند.
کاهش آلودگی هوا
با کاهش تراکم ترافیک و بهبود جریان تردد، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هوا نیز کاهش می‌یابد. این امر به‌ویژه در شهرهای بزرگ و پرجمعیت که با مشکل آلودگی هوا مواجه هستند، اهمیت زیادی دارد.
توسعه شهرهای هوشمند
City Brain به‌عنوان بخشی از اکوسیستم شهرهای هوشمند، بستری برای توسعه فناوری‌های دیگر مانند حمل‌ونقل خودکار، مدیریت انرژی و خدمات عمومی هوشمند فراهم می‌کند. این سیستم می‌تواند به‌عنوان یک پلتفرم باز برای نوآوری‌های شهری عمل کند.
گسترش City Brain به سایر شهرها
پس از موفقیت در هانگژو، علی‌بابا پروژه City Brain را به شهرهای دیگر نیز گسترش داده است. یکی از نمونه‌های برجسته، شهر کوالالامپور در مالزی است که به‌عنوان اولین شهر خارج از چین، این فناوری را پیاده‌سازی کرد. در این شهر، City Brain با استفاده از داده‌های 500 دوربین نظارتی و 300 چراغ راهنمایی، به بهبود جریان ترافیک و افزایش ایمنی کمک کرده است.
علاوه بر کوالالامپور، این سیستم در چندین شهر دیگر چین نیز به کار گرفته شده و انتظار می‌رود که در آینده به سایر شهرهای جهان نیز گسترش یابد.
چالش‌ها و نگرانی‌ها
اگرچه City Brain دستاوردهای چشمگیری داشته است، اما چالش‌ها و نگرانی‌هایی نیز در مورد استفاده از این فناوری وجود دارد. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها، مسئله حریم خصوصی است. جمع‌آوری حجم عظیمی از داده‌ها از شهروندان، از جمله تصاویر دوربین‌ها و داده‌های GPS، می‌تواند به نقض حریم خصوصی منجر شود. این موضوع به‌ویژه در کشورهایی که قوانین حفاظت از داده‌ها ضعیف هستند، اهمیت بیشتری دارد.
علاوه بر این، وابستگی بیش از حد به فناوری ممکن است باعث کاهش نقش انسان در تصمیم‌گیری‌های شهری شود. این امر می‌تواند به مشکلات غیرمنتظره‌ای در صورت خرابی سیستم یا حملات سایبری منجر شود. بنابراین، لازم است که تعادل مناسبی بین استفاده از فناوری و نظارت انسانی برقرار شود.
آینده هوش مصنوعی در مدیریت ترافیک
City Brain تنها یکی از نمونه‌های استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت ترافیک است. با پیشرفت فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیا (IoT)، خودروهای خودران و ارتباطات 5G، انتظار می‌رود که سیستم‌های مدیریت ترافیک در آینده حتی هوشمندتر شوند. به‌عنوان مثال، در آینده ممکن است خودروهای خودران با سیستم‌های City Brain ادغام شوند تا جریان ترافیک به‌طور کامل خودکار شود.
همچنین، استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند به طراحی شهرهای جدید با زیرساخت‌های هوشمند کمک کند. این سیستم‌ها می‌توانند در برنامه‌ریزی شهری، طراحی جاده‌ها و حتی مدیریت منابع آب و انرژی نقش داشته باشند.
پروژه City Brain علی‌بابا نشان‌دهنده قدرت هوش مصنوعی در حل یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های شهری، یعنی ترافیک، است. این سیستم نه‌تنها جریان ترافیک را بهبود می‌بخشد، بلکه به افزایش ایمنی، کاهش آلودگی و توسعه شهرهای هوشمند کمک می‌کند. با این حال، برای استفاده پایدار از این فناوری، لازم است که به مسائل حریم خصوصی و امنیت سایبری توجه ویژه‌ای شود.
City Brain نمونه‌ای الهام‌بخش از چگونگی استفاده از فناوری برای بهبود کیفیت زندگی در شهرها است. با گسترش این فناوری به شهرهای بیشتر، می‌توان امیدوار بود که آینده‌ای با ترافیک کمتر، ایمنی بیشتر و شهرهای پایدارتر در انتظار ما باشد.
منبع: venturousgroup
